برای تحلیل وقایع سیاسی نیاز به بررسی زمینهها و عوامل مختلفی داریم، همچنین تصمیمگیری بدون توجه به این زمینهها و عوامل میتواند منجر به تصمیمات یا حتی مبانی اعتقادی اشتباه شود. نمونه بارز در این زمینه علت و ریشه دشمنی نظام سیاسی آمریکا با جمهوری اسلامی ایران است که برخی بدون توجه به وقایع تاریخی و حتی نشانههای معاصر، آن را به ماجرای 13 آبان 57 و تسخیر سفارت آمریکا در تهران ارتباط میدهند و آن را سرآغاز دشمنی آمریکا با ملت ایران میدانند و حتی برای آن نظریات و مقالات علمی مینویسند؛ یا نمونه دیگر مواجهه ایران و اروپاست.
آیا رفتار اروپا در قبال تعهداتش در برجام، غیرقابل پیشبینی بود؟ آیا بیانیه شامگاه دوشنبه این اتحادیه درباره غنیسازی در فردو دور از انتظار بود؟ پاسخ منفی است، چون واقعیتی پنهان درباره سیاست خارجی اروپا در قبال ایران وجود دارد که میتوان این واقعیت را نه تنها در رفتار بلکه در مواضع و بیانیههای اروپا نیز دید. به گفته تحلیلگران علوم ارتباطات اجتماعی، زبان و ایدههای طرحشده از طریق آن، چه آگاه باشیم و چه ناآگاه، بیانگر زمینه اجتماعیای است که در آن پرورش یافتهایم و گویای انگیزهها، اندیشهها، منافع و اهدافی است که گوینده درصدد بیان و دستیابی به آنها از طریق اثرگذاری بر مخاطب و همراه کردن وی با خود است. بنابراین، با واکاوی زبان قادر خواهیم بود به دنیای پنهان در پس آن دست یابیم و آن انگیزهها، اندیشهها و منافع را برملا سازیم تا از این رهگذر آگاهانهتر به تعاملات اجتماعی بپردازیم و حتی درصدد پاسخگویی به چرایی وقوع رخدادها برآییم.
اعتماد به اروپا برای ادامه برجام در حالی بیش از یک سال زمان و هزینه کشور را صرف کرده است که همزمان بسیاری از تصمیمگیران برای حل مشکلات اقتصادی چشمانتظار گشایش در روابط خارجی مانده بودند، اما نگاهی به مواضع اروپا مشخص میکرد مشکل آنها نه هستهای بلکه همان چیزی است که آمریکا به آن اعتقاد دارد.
بیانیه منتشر شده سه کشور اروپایی در 18 شهریور سال جاری در خصوص تحولات ایران، مؤید همین مسئله بود. در بخشی از آن آمده بود: «ما با نگرانی زیادی بحثهای مربوط به برجام را در این بیانیه میآوریم» در ادامه، ریشه این نگرانی را «تهدید ایران برای امنیت جامعه بینالمللی» عنوان کرده بودند. این جملات این موضوع مهم را میرساند که طرف مقابل با بدبینی بالایی وارد معادلات میشود؛ یعنی پیشفرض او این است که ایران یک تهدید بالقوه است و باید مهار شود. در دومین بند این بیانیه، مثل همین بیانیه اخیر با لحن طلبکارانهای از ایران خواستهشده بود بهتمامی تعهدات خود در برجام عمل کند و هیچگونه چرخشی از تعهداتش نداشته باشد؛ در چنین شرایطی مشخص بود اروپا به دنبال بازی برد-برد نیست، بلکه میخواهد تنها یک بازی برد-باخت به کشورمان تحمیل کند.
نظر شما